In mei 2023 is het 120 jaar geleden dat Hendrik Willem Mesdag (1831-1915) en Sientje Mesdag-van Houten (1834-1909) hun fraaie collectie aan de Staat der Nederlanden schonken.
Als eerbetoon zijn nu alle werken van de Mesdags uit de collectie in hun eigen museum te zien in de tentoonstelling Samen in de schijnwerpers. De Mesdags in hun museum. Deze gebeurtenis viert het museum zaterdag 13 mei met een feestelijke publieksdag.
Museum Mesdag
Een leven lang bouwden Hendrik Willem Mesdag en Sientje Mesdag-van Houten aan hun verzameling. In het museum voor eigentijdse kunst dat ze in 1887 openden, toonden ze het werk van vrienden en van kunstenaars die zij bewonderden naast hun eigen werk. Museum Mesdag was op zondagochtend op afspraak open. Hendrik Willem leidde de bezoekers zelf rond. Hij begon altijd in het woonhuis waar hij zijn eigen atelier en dat van Sientje liet zien. Daarna ging hij vaak binnendoor naar het museumgebouw, dat direct met de ateliers was verbonden.
De Mesdags toonden in hun museum onder andere hun eigen schilderijen, die tussen de werken van andere Franse en Nederlandse kunstenaars hingen. Dat waren schilderijen waar ze trots op waren. Daarnaast is veel kunst in de verzameling van de Mesdags terechtgekomen door de persoonlijke relatie van de kunstenaar tot Hendrik Willem en Sientje. Zo was een portret van Sientje een gift van een van hun oudste vrienden, Jozef Israëls (1824-1911).
De schenking
Waarom de Mesdags hun museum aan de Staat der Nederlanden schonken, hebben ze nooit uitvoerig toegelicht. Waarschijnlijk wilden ze de werken bij elkaar houden of vonden ze dat een verzameling van zo’n grote kwaliteit openbaar bezit moest worden. Voorafgaand aan de schenking moesten de Mesdags definitief kiezen wat wel en niet bij het museum ging horen. Ze hadden namelijk ook een privéverzameling die zich in hun woonhuis bevond.
Bij de overdracht van Museum Mesdag aan de Staat, in mei 1903, kwamen alle ministers in rijtuigen naar de Laan van Meerdervoort. De premier sprak de Mesdags toe. De nationale en internationale pers waren vol lof over hun grootse gebaar. De kranten stonden er vol van.
De Franse Gazette des Beaux-Arts noemde het ‘een van de belangrijkste schenkingen die ooit aan de Nederlandse Staat zijn gedaan’. De Haagse kunstenaarsvereniging Pulchri Studio gaf op 10 januari 1903 een groot feest met Venetië als thema om te vieren dat de Mesdags hun museum aan de Staat schonken.
Bij hoge uitzondering worden er tegenwoordig nog werken aan de verzameling van De Mesdag Collectie toegevoegd. Bijvoorbeeld een paneel van Philip Sadée, dat hij schilderde op de deur van het atelier van Mesdag. Ook werd onlangs een zelfportret van Isaac Israels, de zoon van Jozef, aan het museum geschonken.
Feestelijke publieksdag zaterdag 13 mei
Op zaterdag 13 mei vieren we de bijzondere schenking van de Mesdags met onze bezoekers, vrienden en partners van het museum. Er zijn onder andere instaprondleidingen en een doorlopende tekenworkshop in de houten zaal − de plek waar de Mesdags zelf werkten. Bovendien staat De Mesdag Collectie niet stil en worden er volop nieuwe activiteiten ontwikkeld, waaronder de eerste prikkelarme openstelling bij de tentoonstelling op 26 mei.
De tentoonstelling Samen in de schijnwerpers. De Mesdags in hun museum is nog te zien tot en met 9 juli 2023 in De Mesdag Collectie in Den Haag.