13 juli 2015
Geïnspireerd door Mesdag
Afgelopen vrijdag, 10 juli 2015, was het precies 100 jaar geleden dat Hendrik Willem Mesdag overleed. En hoe romantisch is het dat één dag ervoor, 9 juli 2015, er een schilderijtje boven water komt met op de achterkant een liefdesgedicht van Mesdag aan zijn aanstaande bruid Sientje van Houten. De boodschap van het schilderijtje is: ‘elke keer als je naar dit schilderijtje kijkt, zal je aan mij denken’.
Wij – als tentoonstellingsmakers van ‘Zeebonken & Strandgasten’ – werden enthousiast door Hendrik Willem Mesdag, en tijdens de zoektocht naar kunstenaars die in deze tentoonstelling thuishoren, ontdekten wij dat Mesdag niet de enige was die werd geïnspireerd door het strand en de zee. Nee, zelfs 100 jaar naar zijn overlijden zijn er hedendaagse beeldend kunstenaars die door hetzelfde thema geïnspireerd zijn. Lees het verhaal van Mesdag en hoe dertien beeldend kunstenaars 100 jaar later dezelfde passie delen.
Hendrik Willem Mesdag (1831 – 1915) was aanvankelijk zakenman, maar volgde zijn hart en wijdde zich op latere leeftijd aan de schilderkunst. Hij verhuisde in 1869 naar Den Haag om dichterbij de zee te wonen. Hier liet hij aan de Laan van Meerdervoort een huis bouwen, dat hij later uitbouwde om zijn omvangrijke kunstcollectie onder te brengen, het huidige museum De Mesdag Collectie.
Daar waar Mesdag zich hartstochtelijk in de zee en het strand verdiepte, zijn er ook in deze tijd kunstenaars die zijn fascinatie delen. Uiteraard beleven zij de zee en het strand op geheel andere wijze dan Mesdag dat in de negentiende eeuw deed. Mesdag zag op zijn geliefde schilderstek, het strand van Scheveningen, vooral het zware vissersleven. Hij zag hoe de bomschuiten door magere paarden op het zand getrokken werden en de bedroefde vissersvrouwen, wanneer hun mannen de ruwe zee op gingen.
Ook hedendaagse kunstenaars hebben zich verdiept in het leven op zee, het leven van de zogenoemde zeebonken. Waar Henk Wildschut het werkende leven aan boord van een schip onderzoekt en vastlegt, interesseren Simon van Til en Emma van der Put zich juist in de oneindigheid en het gevoel van vrijheid op zee. Eveneens zijn er in de tentoonstelling werken van fotografen te bewonderen die de zee vanuit een meer dromerige of surreële invalshoek bekijken, zoals Maura Biava, Scarlett Hooft Graafland en Linde Gadellaa. Terwijl Subodh Kerkar en Frans Polman juist letterlijk gebruikmaken van de schatten die de zee ons te bieden heeft.
Hoewel Mesdag voornamelijk het leven op zee heeft geschilderd, werd het strand vanaf 1800 ook geliefd als badplaats. Welgestelde dames met lange rokken in rieten strandstoelen en badkoetsen werden over het strand de zee ingetrokken. Verschillende eigentijdse kunstenaars hebben de hedendaagse strandgast als onderwerp uitgekozen.
Bernhard Lang toont de massaliteit van het strandleven, terwijl Niloufar Banisadr inzoomt op het individu. Weer anders gaan Maria Roelofsen, Daphne Hatt en Neel Korteweg te werk door objecten, van organisch tot plastic afval, nieuw leven in te blazen. Door de zee en het strand te benaderen vanuit andere kunstdisciplines dan de schilderkunst, ontstaat er een mooie aansluiting op de zeegezichten van Mesdag en andere schilders van de Haagse School.
Nieuwsgierig geworden naar de kunstobjecten van de dertien beeldend kunstenaars, welke 100 jaar na het overlijden van Hendrik Willem Mesdag in De Mesdag Collectie exposeren? Noteer dan alvast de tentoonstelling ‘Zeebonken & Strandgasten’ – welke van 15 augustus tot 1 november loopt – in je agenda én houd tot die tijd deze blog, Facebook en Twitter in de gaten.