13 september 2018
De Mesdag Collectie toont met hedendaagse kunst de grootsheid en onstuimigheid van de zee.
Van 14 september 2018 t/m 6 januari 2019 is in De Mesdag Collectie in Den Haag De zindering van de zee. Een eerbetoon aan Bas Jan Ader te zien. In deze tentoonstelling laat gastconservator Joanna De Vos internationale kunstenaars in dialoog treden met De Mesdag Collectie. Hierbij staat de grootsheid en onstuimigheid van de zee centraal. Voor alle deelnemende hedendaagse kunstenaars vormt de zee dan ook een onuitputtelijke bron van inspiratie.
De presentatie toont werken van verschillende internationale kunstenaars, waaronder Bill Viola, Nan Goldin en Jan Dibbets. De kunstwerken omvatten een enorme verscheidenheid aan disciplines en sommige werken zijn zelfs speciaal voor deze tentoonstelling gecreëerd. Odes aan de performance In Search of the Miraculous die de Nederlandse kunstenaar Bas Jan Ader in 1975 uitvoerde, vormen de rode draad van de tentoonstelling.
Mesdag en de zee
Hendrik Willem Mesdag kan bij uitstek de ‘schilder van het zeegezicht’ worden genoemd. De kunstenaar vestigde zich in 1869 in Den Haag en liet na enige tijd een huis bouwen aan de Laan van Meerdervoort, aan de rand van Den Haag, bijna grenzend aan de duinen en het strand. Mesdag was dagelijks aan de vloedlijn te vinden. Hij huurde vaak een kamer in Scheveningen om zo dicht mogelijk bij de zee te kunnen zijn en schilderde de vissers en hun bomschuiten, de ruwe golven en de duinen.
Een eerbetoon aan Bas Jan Ader
Die tomeloze kracht van de zee waardoor Mesdag zo gegrepen werd, staat ook centraal in de tentoonstelling De zindering van de zee. Een eerbetoon aan Bas Jan Ader. Verschillende hedendaagse kunstenaars hebben zich op zeer uiteenlopende manieren laten inspireren door dit thema en tonen hoezeer de zee kan beroeren of symbool kan staan voor een emotionele ervaring. Zo is Jan Dibbets gefascineerd door de horizon als scheidslijn tussen hemel en aarde die je wel kunt zien maar die eigenlijk niet bestaat. Bill Viola onderzoekt de verbinding tussen leven en water, waarbij de beschouwer wordt meegezogen in de gedachten van de hoofdpersoon die in de hypnotiserende zee is gedompeld.
Odes aan de performance In Search of the Miraculous van de Nederlandse kunstenaar Bas Jan Ader vormen tevens een rode draad. Ader raakte vermist in 1975 toen hij de Atlantische Oceaan over wilde zeilen. Zijn lege boot werd tien maanden later teruggevonden. Van Ader ontbreekt nog altijd ieder spoor en zijn ziel lijkt daarmee één te zijn geworden met de ontembare kracht van de zee. De verschillende hommages aan Aders kunstenaarschap verbeelden in deze tentoonstelling de aantrekkingskracht en het grote mysterie van de zee.
Hedendaagse kunst in een 19de-eeuwse context
De tentoonstelling laat een grote selectie van werken zien van verschillende internationale kunstenaars, onder wie Bill Viola, Nan Goldin en Jan Dibbets. Hun kunstwerken omvatten een enorme verscheidenheid aan disciplines. Zo zijn onder meer videokunst, fotografie en lichtkunst vertegenwoordigd en is zelfs een motor met surfplank onderdeel van de tentoonstelling.
Daarbij zijn enkele kunstwerken speciaal voor De zindering van de zee vervaardigd. Hans van Houwelingen, Nelly Agassi en Mikes Poppe hebben vanuit het concept van de tentoonstelling nieuwe werken gemaakt: een neon van Nelly Agassi maakt duidelijk dat de hartslag van Bas Jan Ader nog steeds onder ons is, Hans van Houwelingen benadrukt de kwetsbaarheid van de mens tegenover de zee en Mikes Poppe brengt met zijn performance aan het strand van Scheveningen een levende (en levendige) hommage aan Bas Jan Ader. De kunstwerken van Ansuya Blom, Katie O’Hagan en Ruben Bellinkx beleven eveneens hun wereldprimeur tijdens deze tentoonstelling.
Bijzonder is verder dat de tentoonstelling door het hele museum te zien is en zo wordt verweven met de vaste opstelling. Die integratie is een primeur in de geschiedenis van De Mesdag Collectie en laat de bezoeker op een nieuwe en verfrissende manier kennismaken met de historische kunstwerken. Tegelijkertijd zorgt het voor een thematische of stilistische wisselwerking tussen 19de-eeuwse en hedendaagse kunst. Die ontmoeting past als gegoten binnen de muren van het Haagse museum. Zo was Mesdag indertijd zelf ook zeer begaan met de hedendaagse kunst van toen. Hij kocht die aan voor zijn privécollectie en promootte deze kunst op alle fronten. Het geven van een podium aan hedendaagse kunstenaars is dan ook helemaal op zijn plek in het voormalig woonhuis van Hendrik Willem Mesdag en het door hem opgerichte museum.
Feest aan Zee 2018
De zindering van de zee. Een eerbetoon aan Bas Jan Ader is onderdeel van Feest aan Zee 2018: een grootschalig evenement waarbij in 2018 gedurende het hele jaar de 200ste verjaardag van badplaats Den Haag/Scheveningen gevierd wordt.
Deelnemende kunstenaars
De werken van deze kunstenaars zijn te zien in De zindering van de zee: Nelly Agassi, Ruben Bellinkx, Julius von Bismarck, Ansuya Blom, Elke Andreas Boon, Dirk Braeckman, Lonnie van Brummelen, Stijn Cole, Thierry De Cordier, Wim Delvoye, Jan Dibbets, Jan Fabre, Nan Goldin, David Horvitz, Hans van Houwelingen, Oda Jaune, Sigalit Landau, Enrique Marty, Fabien Mérelle, Johan Muyle, Katie O’Hagan, Ahmet Ögüt, Hans Op de Beeck, Mikes Poppe, Enrique Ramirez, Yves Velter, Bill Viola, Jorinde Voigt en Andy Wauman.
Sponsoren
Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Van Lanschot.
